Valse beloftes in een potje
Hoe influencers rijk worden met verkoop van gevaarlijke vitaminesupplementen
Een week lang kon Ariënne nauwelijks lopen, zo erg brandden haar voetzolen. Ze dacht dat ze multiple sclerose had, maar na een bezoekje aan de huisarts bleek de werkelijke oorzaak te liggen in overmatig vitamine B6-gebruik. Ze is niet de enige. Bijwerkingeninstituut Lareb kreeg al meer dan 250 meldingen van mensen die last kregen van zenuwpijn door vitamine B6.
Toch prijzen influencers op social media het gebruik van vitamine B6-supplementen volop aan. Bijvoorbeeld in de vorm van vrolijke gummies, die allerlei gezondheidsvoordelen zouden opleveren. Maar die voordelen zijn twijfelachtig. Volgens het Voedingscentrum heeft het gros van de mensen helemaal geen extra vitamines nodig. Waarom slikken we ze dan toch?
Met die vraag gingen vier studenten de afgelopen maanden aan de slag. Al vijf jaar verzorgt Onderzoekscollectief Spit aan de Universiteit Utrecht het keuzevak investigative journalism. In groepjes gaan studenten aan de slag met een eigen journalistiek project. Hoe vind je bronnen? Wat maakt journalistiek onderzoek anders dan wetenschappelijk onderzoek? Hoe schrijf je een verhaal voor een krant of tijdschrift dat tot het eind blijft boeien?
Dit jaar hadden we voor het eerst een groepje dat zo’n goede eindopdracht inleverde, dat we het verhaal hebben gepitcht bij Trouw. Onze studenten Yannick, Iris, Lotte en Kelly spraken met voedingsdeskundigen, artsen, en vitaminefabrikanten. Ook probeerden ze meermaals contact te krijgen met de influencers die deze potentieel schadelijke vitaminegummies promoten. En we doken samen in de jaarrekeningen van de bedrijven die deze vitaminegummies verkopen. Wat blijkt? Het is big business. Zowel voor de fabrikanten, als de influencers die op een standaard potje vitaminesupplementen alleen hun eigen label hoeven te plakken.
Het resultaat stond vorige week in Trouw, en is nu ook terug te lezen bij Spit.
